Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Kętach

Strona główna » Artykuły i porady » PRZEMOC DOMOWA W CZASIE IZOLACJI SPOŁECZNEJ

PRZEMOC DOMOWA W CZASIE IZOLACJI SPOŁECZNEJ

Zjawisko przemocy domowej w czasie pandemii niewątpliwie rośnie. Wskazują na to statystyki policyjne. W związku z ograniczeniami wolności przemieszczania się
i wprowadzeniem dla części obywateli obowiązkowej kwarantanny osoby doświadczające przemocy domowej znalazły się w niezwykle trudnej sytuacji.

PRZYCZYNY

Potencjalny wzrost liczby przypadków użycia przemocy wobec osób najbliższych
w czasie epidemii uzasadniają czynniki psychologiczne. Lęk, strach przed zakażeniem, narastające poczucie braku kontroli nad biegiem wydarzeń, niepewność zaistniałej sytuacji, utrata codziennej rutyny, potencjalne pogorszenie sytuacji materialnej, czy utrata lub obniżenie dochodu – to wszystko może prowadzić do wybuchów agresji wobec najbliższych. Ponadto ograniczone możliwości swobodnego poruszania, izolacja społeczna, zamknięcie szkół, przedszkoli i licznych zakładów pracy – to czynniki, które stwarzają idealne warunki dla osób stosujących przemoc w domu.

SKUTKI

Do najpoważniejszych długotrwałych następstw doznawania przemocy zalicza się utratę poczucia bezpieczeństwa. Niezaspokojona potrzeba bezpieczeństwa i miłości
w okresie dzieciństwa może doprowadzić do braku autonomii oraz niskiego poczucia własnej wartości. Poczucie bezpieczeństwa jest warunkiem zaufania, które pozwala człowiekowi nawiązywać i podtrzymywać głębokie więzi z innymi. Osoby doświadczające przemocy przeżywają
lęk, upokorzenie i wstyd, a także występuje u nich uczucie krzywdy i winy.
W sferze poznawczej skutkuje to zaburzonym postrzeganiem porządku społecznego, kryzysem ideałów i wartości. Może to prowadzić do
poczucia beznadziejności, bezradności lub depresji. Dzieci doznające przemocy w rodzinie zmuszone są do przystosowania się do stosunków nasyconych wrogością, kontrolą i nieprzewidywalnym zachowaniem ze strony dorosłych. Dziecko stosuje mechanizmy obronne, aby zafałszować swoją rzeczywistość: ignoruje ją lub stara się zmienić znaczenie wydarzeń. Może to prowadzić do obwiniania siebie, dysocjacji lub dezintegracji osobowości. Ceną przemocy w sferze emocjonalnej są stany lękowe u dzieci, fobie, problemy z kontrolą emocji, zaburzenia nerwicowe, problemy szkolne, poczucie alienacji. W życiu dorosłym konsekwencją doznawanej przemocy
w dzieciństwie jest niska samoocena, depresyjność, tendencja do uzależniania się od innych, dążenie do kontroli, izolacja, bądź zachowania przestępcze.

W sytuacji izolacji społecznej uczucie samotności, tęsknoty i brak stabilizacji u dzieci są dodatkowo wzmocnione. To rodzic decyduje o czasie, który dziecko spędza w domu
w czasie pandemii i ma ono ponadto ograniczoną możliwość kontaktów społecznych. To sytuacja, która wzmacnia rolę ofiary i pogłębia bezkarność sprawcy przemocy. To nasila strach, frustrację i zależność dziecka.

POMOC

Obecnie w czasie pandemii telefony zaufania dla dzieci i młodzieży odnotowują duży wzrost zgłoszeń o przemocy domowej z prośbą o wsparcie. W tym momencie wielu uczniów ma bardzo ograniczoną możliwość korzystania z poufnej opieki psychologicznej. Znika perspektywa bezpośredniego kontaktu i obserwacji przez pedagogów szkolnych i nauczycieli, którzy do tej pory byli z dziećmi w ciągłym kontakcie każdego dnia w szkole i mogli reagować bezpośrednio na płynące od nich sygnały. Czynnikiem ryzyka jest także ograniczenie działań ze strony ośrodków pomocy społecznej i asystentów rodziny, lecz należy pamiętać, że instytucje (w tym policja) nie zaprzestali pełnić swoje obowiązki.

Istotne jest, by nauczyciele zaznaczali swoją obecność w życiu dziecka, poprzez regularne telefony, wiadomości wysyłane za pomocą dziennika elektronicznego do rodzica, które są sygnałem dla ucznia, że nauczyciele w razie potrzeby są gotowi pomóc. Wiele poradni (w tym Nasza Poradnia w Kętach) prowadzi dyżury telefoniczne lub wewnętrzne infolinie, na które mogą dzwonić dzieci i rodzice. Na szczególną uwagę zasługują rodziny, których członkowie posiadają „Niebieską Kartę” lub podejrzewano u nich występowanie przemocy domowej.

Ważna jest społeczna czujność i wrażliwość, ponieważ bez nich instytucje są bezradne, a pomoc potrzebującym nie przychodzi na czas. Przemoc w rodzinie stanowi naruszenie podstawowych praw i wolności człowieka, a zapewnienie osobom pokrzywdzonym pomocy jest obowiązkiem wynikającym z aktów prawa.

Opracowała: mgr Paulina Chowaniec-Gabryś – psycholog


Dodano wtorek, 19 maja 2020 21:30

Skip to content